Mide kanseri genetik mi adlı blog yazımız ile bu hastalığa ait bilimsel incelemeleri ve araştırmaları paylaşacağız. Özellikle mide sorunu yaşayan kişilerin, mide kanseri teşhisi olan kişilerin bu konularda merak ettiği bir çok soru bulunmaktadır.
Mide kanseri, mide dokularında başlayan kötü huylu (malign) bir tümördür. Genellikle midenin iç yüzeyini kaplayan mukozadan kaynaklanır. Tıbbi adı "gastrik kanser"dir. En sık görülen tipi adenokarsinomdur, yani mide bez hücrelerinden gelişir. Diğer nadir türleri ise şunlardır:
-
Lenfomalar (mide lenf dokusundan)
-
Gastrointestinal stromal tümörler (GIST)
Mide Kanseri Genetik mi
Mide kanseri, dünya genelinde en sık görülen kanser türlerinden biridir. Hastalar ve yakınları arasında en çok merak edilen sorulardan biri ise şu: “Mide kanseri genetik mi?” Bu yazımızda mide kanserinin genetik yönlerini bilimsel kaynaklar ışığında ele alacağız.
Mide kanserinin gelişiminde hem çevresel hem de genetik faktörler rol oynar. Yani evet, mide kanseri genetik olabilir, ancak bu her mide kanseri vakasının kalıtsal olduğu anlamına gelmez.
Kalıtsal (Herediter) Mide Kanseri Nedir?
Toplam mide kanseri vakalarının yaklaşık %1-3’ü doğrudan kalıtsal genetik mutasyonlardan kaynaklanır. Bunların en bilineni:
-
Herediter Diffüz Gastrik Kanser (HDGC): CDH1 genindeki mutasyonla ilişkilidir. Bu gene sahip kişilerde mide kanseri riski %70’e kadar çıkabilir. Kadınlarda meme kanseri riski de artar.
Ailesinde mide kanseri olan kişiler, özellikle genç yaşta tanı alan bireylerin birden fazla akrabasında mide kanseri görülüyorsa, genetik danışmanlık almalıdır.
Mide Kanserinde Genetik Yatkınlık
Genetik geçiş dışında da genetik yatkınlık söz konusudur. Bu durumda kanser doğrudan kalıtımsal olmasa da, kişinin genetik yapısı mide kanserine karşı daha duyarlı olabilir. Özellikle şu durumlar riski artırabilir:
-
Ailede mide kanseri öyküsü
-
Genetik polip sendromları (örneğin: Lynch sendromu, FAP)
-
Diğer sindirim sistemi kanserleriyle ilişkili gen mutasyonları
Genetik Mide Kanseri Kimlerde Araştırılmalı?
-
50 yaş altında mide kanseri tanısı alanlarda
-
Birinci derece yakınlarında mide veya meme kanseri olan bireylerde
-
HDGC sendromu açısından risk taşıyan ailelerde
-
Ailede birden fazla kişide mide kanseri öyküsü varsa
Bu kişilerde genetik test yapılması önerilir. Özellikle CDH1 gen analizi, tanı ve koruyucu önlemler açısından kritik olabilir.
Genetik Olmasa da Risk Faktörleri Var mı?
Elbette. Mide kanseri sadece genetik nedenlerle ortaya çıkmaz. Aşağıdaki faktörler de mide kanseri riskini artırabilir:
-
Helicobacter pylori enfeksiyonu
-
Aşırı tuzlu, tütsülenmiş veya işlenmiş gıdalar
-
Sigara ve alkol kullanımı
-
Kronik gastrit veya mide ülseri
-
Obezite
-
Yetersiz sebze ve meyve tüketimi
Bu nedenle sağlıklı yaşam tarzı ve düzenli kontroller, genetik risk olsun ya da olmasın, mide kanserine karşı en etkili önlemlerden biridir.
