Gist nedir sindirim sisteminde ortaya çıkan nadir fakat en yaygın yumuşak doku (mezenkimal) tümörüdür. Genellikle mide ve ince bağırsakta gelişir, ancak sindirim kanalının herhangi bir bölümünde de oluşabilir. Tıp dünyasında ki bilinen ismi Gastrointestinal Stromal Tümör.
Gist nedir
Özellikle bazı organlarda ortaya çıkabilmektedir. Görülme sıklığı, kişiye ve hastanın hastalık evresine göre değişebilmektedir. GIST’ler genellikle sindirim sistemi duvarında bulunan Cajal interstisyel hücrelerinden (ICC) köken alır. Bu hücreler, sindirim hareketlerini düzenlemekten sorumludur. Çoğu GIST’te, KIT geni (CD117) ya da PDGFRA geni mutasyonu bulunur.
| Organ | Görülme Sıklığı |
|---|---|
| Mide | %60-70 |
| İnce bağırsak | %20-30 |
| Kolon, rektum, yemek borusu | Daha nadir |
| Periton gibi dış yüzeyler | Çok nadir |
GIST Belirtileri Nelerdir?
GIST'ler genellikle yavaş büyür ve erken dönemlerde belirti vermez. Tümör büyüdükçe şu belirtiler görülebilir:
-
Karın ağrısı
-
Sindirim sorunları (şişkinlik, hazımsızlık)
-
Dışkıda kan veya gizli kanama
-
İştahsızlık, kilo kaybı>
-
Karında kitle hissi
Gastrointestinal stromal tümörlerin (GIST) tanısında çeşitli yöntemler birlikte kullanılır. İlk olarak, endoskopi yöntemiyle mide ve bağırsakların iç yüzeyi doğrudan görüntülenerek tümöral oluşumlar gözlemlenebilir. Bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans (MR) görüntüleme ile tümörün boyutu, konumu ve çevre dokulara yayılım durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir. Biyopsi alınarak tümör dokusunun patolojik incelemesi yapılır ve bu sayede kesin tanıya ulaşılır. Son olarak, immünohistokimya yöntemiyle yapılan CD117 (KIT) testi, GIST’i diğer yumuşak doku tümörlerinden ayırmak ve tanıyı doğrulamak için büyük önem taşır. Bu test, GIST’lerin çoğunda görülen KIT proteininin varlığını ortaya koyar.
Gastrointestinal stromal tümörlerin (GIST) tedavisinde ilk seçenek genellikle cerrahidir. Özellikle erken evrede ve çevre dokulara yayılmamış tümörlerde cerrahi müdahale ile tümör tamamen çıkarılabilir. Cerrahi, tedavi başarısını doğrudan etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Ancak her Gist vakası cerrahiye uygun olmayabilir, bu durumda farklı tedavi yöntemleri gündeme gelir.
GIST’lerin büyük bir kısmı KIT veya PDGFRA gen mutasyonlarına sahiptir ve bu nedenle hedefe yönelik tedavilerle etkili bir şekilde kontrol altına alınabilir. İmatinib (Glivec), bu tür mutasyonlara sahip hastalarda ilk basamak ilaç olarak kullanılır. Eğer tümör imatinibe karşı direnç geliştirirse, ikinci ve üçüncü basamak olarak sunitinib, regorafenib ve ripretinib gibi diğer akıllı ilaçlar devreye girer. Kemoterapi ve radyoterapi ise GIST üzerinde genellikle etkili olmadığından standart tedavi protokollerinde yer almaz.
GIST’ler kötü huylu olabilse de her vaka kansere dönüşmeyebilir. Malignite riski, tümörün boyutu, hücre bölünme hızı ve yerleşim yerine göre değişkenlik gösterir. Tedavi sonrası hastalar düzenli olarak radyolojik görüntüleme ve kan testleriyle takip edilir. İmatinib gibi hedefe yönelik tedavilere iyi yanıt veren hastalarda uzun süreli sağkalım sağlanabilir. Gist, nadir görülen ancak tedaviye iyi yanıt veren sindirim sistemi tümörleri arasında yer alır.
İlgili içerik mraykota.com için yazılmıştır gist nedir, gist tümörü ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Hastalık ile ilgili en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
